Schildklierproblemen zijn een veelvoorkomend onderwerp waar ik bijna dagelijks over hoor. Opvallend is dat vrouwen vijf keer vaker dan mannen hiermee te maken krijgen. Het is een ingewikkeld probleem dat zelfs bij artsen voor verwarring kan zorgen.

Vaak wordt gesproken over een ‘trage schildklier’, maar in veel gevallen ligt het probleem niet bij de schildklier zelf, maar bij de hormonen die de stofwisseling moeten reguleren. Dit zorgt meteen voor verwarring. Het is daarom verstandig om je hier goed in te verdiepen, zodat je weet hoe je zelf kunt handelen als je merkt dat er iets aan de hand is.

Het is namelijk niet altijd de schildklier zelf die voor problemen zorgt,
maar de hormonen of bouwstoffen die je lichaam nodig heeft om schildklierhormonen aan te maken

Wat is eigenlijk de rol van je schildklier?

De schildklier is een klein orgaan in je hals dat een belangrijk hormoon produceert: thyroxine, ook wel bekend als T4. Dit hormoon reguleert alle processen in je lichaam die we kennen als ‘stofwisseling’. Hierdoor is de schildklier niet alleen verantwoordelijk voor je algehele gezondheid, maar heeft het ook een grote invloed op je energieniveau en hormoonbalans.

De schildklier zorgt ervoor dat je energiecentrales, je mitochondriën, energie produceren. Deze energie is essentieel om jou in leven te houden en om activiteiten te ondernemen.

Zelfs als je gezond eet en leeft, kunnen problemen met je schildklier leiden tot diverse fysieke, mentale en emotionele klachten.

Een traag werkende schildklier komt het vaakst voor

Een trage schildklier, ook bekend als hypothyreoïdie, is een veelvoorkomend probleem. Het betekent dat je stofwisseling vertraagt, inclusief de vernieuwing van al je cellen. Dit kan leiden tot een scala aan vervelende symptomen, zoals vermoeidheid, gewichtstoename, gewrichtsklachten, broze nagels, dunner wordend haar, een droge huid, vochtretentie, huidproblemen, kouwelijkheid, versnelde veroudering, regelmatige ontstekingen, een zwak immuunsysteem, obstipatie en buikklachten. Hoewel er nog meer symptomen kunnen zijn, zijn dit de meest voorkomende.

Wist je dat moeilijkheden met zwanger raken ook een teken kan zijn van een verstoorde schildklierfunctie?

Schildklierproblemen; ook voor je humeur

Denk bij mentale en emotionele klachten aan het gevoel van een lege batterij, je zorgen maken, mood swings, een dipje, en het gevoel hebben dat je nergens zin in hebt.

Naarmate je ouder wordt, kunnen deze klachten vervelender worden. Dit komt omdat een schildklier die niet goed werkt, een sneeuwbaleffect heeft op al je andere hormonen. Dus is het belangrijk om de oorzaken te vinden en er iets aan te doen. Maar ja, soms is het alsof je een speld in een hooiberg zoekt.

Schildklierproblemen vragen om een brede aanpak, hulp nodig? Plan hier je persoonlijke begeleiding.

Testen voor je schildklier; symptomen, maar geen diagnose?

Maar wacht even. Heb jij een test gedaan voor je schildklier, maar kreeg je niet de diagnose ‘trage schildklier’? Dit gebeurt vaak. In de VS noemen ze het zelfs non-thyroidal illness syndrome. Veel symptomen, maar geen diagnose. Hoe kan dat?

De diagnose hypothyreoïdie wordt gesteld bij een te hoog TSH-gehalte. Dat is het schildklierstimulerend hormoon dat je hypofyse afscheidt om je schildklier aan te zetten tot het maken van schildklierhormoon FT4. De normale waarden voor TSH liggen meestal tussen de 0,4 en 4 mU/l, maar een TSH hoger dan 2 kan al een teken zijn dat je schildklier wat trager werkt en dat je je niet helemaal top voelt. Eigenlijk is deze range te breed.

Laboratoria hanteren verschillende normaalwaarden waarbij de range te ruim is. 

Nog een te brede marge

Bij het meten wordt vaak ook FT4, het vrije schildklierhormoon, meegenomen. Een waarde onder de 10 pmol/l wordt pas als ‘te laag’ beschouwd, terwijl normaal gesproken een waarde tussen de 10 en 24 pmol/l wordt verwacht. Ook hier is de marge behoorlijk ruim.

De optimale hoeveelheid schildklierhormoon is echter voor iedereen anders. Sommige mensen voelen zich prima bij een waarde van 9, terwijl anderen al typische schildklierklachten ervaren bij 17. Volgens de diagnose zou alles dan in orde zijn. Maar herhaaldelijk bloed laten prikken heeft dan weinig zin: de uitslag blijft hetzelfde.

Je wilt écht je FT3 weten! Eis het.

Als TSH en FT4 binnen de normale waarden liggen, kan er nog steeds een probleem zijn met FT3, het vrije T3. Dit hormoon wordt pas actief in het lichaam als het wordt omgezet van T4 naar het actieve hormoon FT3, een proces dat voornamelijk in de lever (en andere cellen) plaatsvindt. FT3 is het echte werk! Maar helaas wordt FT3 bijna nooit gemeten. Je kunt deze test hier zelf aanvragen!

Artsen gaan er vaak onterecht vanuit dat als TSH en FT4 normaal zijn, er ook voldoende FT3 wordt aangemaakt.Maar dat is niet altijd het geval.

En laat ook je anti-TPO meten

Omzettingsproblemen van FT4 naar FT3 komen steeds vaker voor en vragen om een andere aanpak. Vraag daarom je arts om FT3 en ook reverse T3 te meten, vooral als je lange tijd veel stress hebt gehad. Stress kan namelijk leiden tot een hoge productie van reverse T3 (rT3), maar dit hormoon is niet actief.

En als laatste: laat ook je anti-TPO meten. Schildklierproblemen kunnen namelijk ook wijzen op een auto-immuunziekte, waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt tegen zijn eigen weefsel, met name de stof anti-TPO. Dit staat bekend als de ziekte van Hashimoto. Dit vereist een andere aanpak dan wanneer er sprake is van omzettingsproblemen. De anti-TPO meet je zelf via deze link.

7 Veelvoorkomende redenen voor schildklierklachten

Voorkomen is beter dan genezen, en veel van deze oorzaken heb je zelf in de hand. Onthoud dat je zelf veel kunt doen, vooral als er sprake is van problemen bij de omzetting van FT4 naar FT3, maar ook bij problemen met de schildklier zelf.

Als je medicijnen gebruikt, is het belangrijk om je waarden goed in de gaten te houden;
het kan zijn dat de dosering moet worden aangepast.

Oorzaak 1: Stress

Stress is een van de belangrijkste oorzaken van schildklierproblemen bij vrouwen. Onder stress maakt je lichaam herhaaldelijk het stresshormoon cortisol aan, waardoor de productie van andere hormonen, vooral progesteron, wordt verstoord.

Zowel progesteron als cortisol worden gemaakt van het hormoon pregnenolone. In tijden van stress kiest het lichaam er altijd voor om pregnenolone te gebruiken voor de productie van cortisol. Progesteron komt hierdoor tekort, terwijl je dit hormoon juist nodig hebt voor de omzetting van T4 naar het actieve T3.

Naarmate we ouder worden, vooral na de menopauze, zal ons lichaam steeds minder progesteron aanmaken.Wees daarom voorzichtig met stress.

 Bovendien zorgt stress ervoor dat er meer van het inactieve hormoon reverse T3 wordt aangemaakt.

Wat kun je doen?

Het is makkelijker gezegd dan gedaan, dat snap ik. Maar probeer de stress in je leven te verminderen. Maak gezonde keuzes op allerlei gebieden en zorg voor voldoende plezier en ontspanning. Ook rust en regelmaat zijn belangrijk: je biologische klok, en dus ook je hormonen, gedijen bij regelmaat. Eet, slaap, beweeg, en ontspan zoveel mogelijk op vaste tijden. Zorg voor genoeg slaap.

Als stress verminderen een echte uitdaging voor je is, overweeg dan om hulp in te schakelen van Marissa, ademcoach.

Oorzaak 2: Oestrogeendominantie

Een tekort aan progesteron kan ervoor zorgen dat oestrogeen de overhand krijgt in je lichaam. Ook oestrogeendominantie is een belangrijke factor (ongeveer een kwart van de gevallen) bij schildklierproblemen.

Wat kun je doen?

Gelukkig kun je hier ook veel zelf aan doen. Maar eerst moet je natuurlijk weten of je dit hebt. We zien voornamelijk bij vrouwen voor en tijdens de overgang met een oestrogeendominantie. Ook bij jongere vrouwen kan dit voorkomen, bijvoorbeeld door veel stress.

Hier zijn enkele veelvoorkomende signalen van oestrogeendominantie:

1. Onregelmatige menstruatiecyclus: Oestrogeendominantie kan leiden tot onregelmatige of hevige menstruaties, inclusief langere of kortere cycli.
2. PMS-symptomen: Ernstigere premenstruele symptomen zoals stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, gevoelige borsten, en opgeblazenheid kunnen een teken zijn van oestrogeendominantie
3. Gewichtstoename: Oestrogeen is gerelateerd aan gewichtsbehoud, dus oestrogeendominantie kan leiden tot onverklaarbare gewichtstoename, vooral rond de buikstreek.
4. Vochtretentie: Oestrogeendominantie kan leiden tot vochtretentie, wat resulteert in opgezwollen handen, voeten en enkels.
5. Vermoeidheid: Oestrogeendominantie kan vermoeidheid veroorzaken, waardoor je je overdag uitgeput en futloos voelt.
6. Hoofdpijn: Frequente hoofdpijn, waaronder migraine, kunnen een teken zijn van oestrogeendominantie.
7. Slapeloosheid: Problemen met slapen, waaronder moeite met inslapen, doorslapen of vroeg ontwaken, kunnen verband houden met een overmaat aan oestrogeen.
8. Verminderd libido: Een laag libido kan een symptoom zijn van oestrogeendominantie, omdat het hormoon de seksuele functie kan beïnvloeden.
9. Stemmingsschommelingen: Een overmaat aan oestrogeen kan leiden tot stemmingswisselingen, waaronder prikkelbaarheid, angst en depressie.
10. Verminderd geheugen en concentratie: Oestrogeendominantie kan cognitieve problemen veroorzaken, zoals een verminderd geheugen en concentratieproblemen.

Heb jij het idee dat jouw hormonen uit balans zijn? Laat je hormonen meten met deze speekseltest of ga alvast aan de slag met de E-Gids: Hormonale Harmonie!

Oorzaak 3: Insulineresistentie

Een andere belangrijke oorzaak van schildklierproblemen is insulineresistentie. Dit betekent dat je cellen als het ware ‘doof’ zijn geworden voor het hormoon insuline, waardoor ze geen of weinig glucose kunnen opnemen. Normaal gesproken zetten je cellen deze glucose om in energie.

Ben je vaak moe en heb je moeite met afvallen of op gewicht blijven? Dan is de kans groot dat je insulineresistent bent.

Wat kun je doen?

Hier heb je ook veel invloed op. Beperk vooral de inname van zoetigheid en bewerkte voeding. Eet en drink minder koolhydraten, vooral snelle koolhydraten. Combineer gezonde koolhydraten (groenten, peulvruchten, knollen) met gezonde vetten en/of eiwitten.

Wil je volledig inzicht in jouw bloedsuikerspiegel? Bij ons kun je 2 weken een glucosemeter dragen die een compleet beeld geeft in je glucose pieken en dalen! Om de glucose meter te mogen dragen vragen we je eerst een kennismakingsgesprek in te plannen. Dan kunnen we de glucosemeter plaatsen en uitleg geven over het gebruik hiervan.

Oorzaak 4: Een tekort aan jodium en cofactoren

Het schildklierhormoon T4 wordt in je schildklier gemaakt van het eiwit thyreoglobuline en jodium. Een mogelijke oorzaak van een laag T4 kan dus een gebrek aan jodium zijn. Veel mensen hebben een jodiumtekort.

Wat kun je doen?

Herken je enkele symptomen van een trage schildklier, laat dan je jodiumgehalte eens testen. Bestel hier eenvoudig een test. Als je zwanger wilt worden, zwanger bent of borstvoeding geeft, is jodiumsuppletie extra belangrijk.

Gebruik jodium altijd samen met selenium. Dit kan door middel van een supplement maar ook met een los jodiumsupplement, samen met het eten van 3 paranoten. Eet regelmatig vis of zeegroenten. Een fijne tip vind ik ook de pot met zeewiervlokjes van Lima (salade du pecheur). Dit kun je makkelijk strooien over je maaltijd. Gebruik eventueel een goede multivitamine met mineralen en laat je zo nodig testen op andere voedingstekorten door een natuur- of orthomoleculair diëtist. Dit kan ook bij ons. Bestel bij Vitakruid de Multi en/of Jodium met kortingscode: Thefoodhospital voor 10% korting!

Gebruik je medicijnen voor een trage schildklier, overleg dan altijd met je arts voordat je supplementen gebruikt.

Oorzaak 5: Toxische stoffen en zware metalen

Onze schildklier is erg gevoelig voor toxische stoffen en zware metalen, die de opname van mineralen en spoorelementen zoals jodium kunnen blokkeren en schildklierklachten kunnen veroorzaken of in stand houden.

Zelfs bij voldoende jodium in het lichaam kan het gebeuren dat jodium niet door je cellen wordt opgenomen vanwege zware metalen, vooral fluoride, chloride en bromide, die de receptorplek van jodium bezetten.

Als je je jodiumniveau laat testen, laat dan ook gelijk controleren hoe het zit met de hoeveelheid zware metalen in je lichaam.

Wat kun je doen?

Vermijd zoveel mogelijk bewerkte voeding en kies voor biologische groenten en fruit. Vermijd voeding uit blik vanwege het hormoonverstorende BPA. Filter je drinkwater met een systeem dat ook medicijnresten verwijdert. Eet geen kweekvis en beperk de consumptie van grote vette vis (zoals tonijn) vanwege het kwikgehalte.

Kies voor 100% natuurlijke cosmetica en verzorgingsproducten. Vermijd chloor en laat eventuele amalgaamvullingen verwijderen. Gebruik geen fluoride in je tandpasta. Bezoek regelmatig de sauna om toxische stoffen af te voeren, maar vul de verloren mineralen aan met supplementen.

Oorzaak 6: Overbelasting van de lever

Je lever is de held als het gaat om het omzetten van T4 naar het actieve T3, en het ruimen van gebruikte hormonen en giftige stoffen uit je lichaam.

Wat kun je doen?

Geef je lever wat liefde door de consumptie van zoetigheid, ongezonde vetten, koffie en alcohol te verminderen. Bitter is het toverwoord voor een blije lever! Denk aan kruisbloemige groenten, paardenbloemblad, citrusschillen, ongezoete cranberries, groene thee en rauwe cacao.

Boost je lever met broccoli kiemen, gember en kurkuma. Chlorella helpt bij het afscheiden van zware metalen. Maak thee van mariadistel, paardenbloem of brandnetel, of mix ze door elkaar. Zelf vinden wij de SuperGreens heel fijn. Hier zitten bovengenoemde stoffen allemaal in. 1 schepje in water oplossen en in de ochtend nemen.

Wortel is ook een topper voor je lever! Zelf doe ik elke ochtend wortelrasp door havermout of kwark heen.

Oorzaak 7: Verborgen, laaggradige ontstekingen

Verborgen ontstekingen kunnen een spelbreker zijn in je lichaam en vaak leiden tot schildklierproblemen. Vooral vrouwen boven de vijftig zijn gevoelig voor deze stille ontstekingen. Met een hs-CRP bloedtest breng je in kaart of jij laaggradige onstekingen in je bloed hebt. De test bestel je hier.  Ze spelen een rol bij talloze veelvoorkomende klachten en ziektes, van gewrichtspijn tot dementie.

Verborgen ontstekingen verbruiken veel selenium, waardoor T4 minder makkelijk kan worden omgezet in actief T3.

Wat kun je doen?

Veel voedings- en levensstijlgewoonten kunnen deze ontstekingen verergeren en zo de kans op schildklierproblemen vergroten.

Pas je voedingspatroon aan. Vind je dit lastig? Vraag dan om hulp!

Eet veel antioxidanten en vermijd varkensvlees, pinda’s en arachideolie. Week paranoten enkele uren in water om het fytinezuur te verminderen. Enkele verse paranoten per dag zijn genoeg. Verminder stress en beweeg meer. Mijd maagzuurremmers en pijnstillers. Let ook op verborgen voedselintoleranties (die je kunt laten testen) en gebitsproblemen (implantaten kunnen zware metalen afgeven).

WIL JE GRAAG 1 OP 1 BEGELEIDING MET ONZE ERVAREN SCHILDKLIERSPECIALISTEN? PLAN DAN HIER JE AFSPRAAK! DIT KAN OP LOCATIE IN DELFGAUW OF ONLINE